4 ธ.ค. 2553

โรคร้ายเลี่ยงได้...ด้วยการตรวจสารพันธุกรรม


ราคงได้ยินคนพูดมากมายว่า ทำไมคนนี้หล่อ คนนี้สวย คนนี้ผิวขาว คนนี้ผิวดำ มนุษย์เราเกิดมาแต่ละคนมีรูปร่างหน้าตา สีผม สิผิวที่แตกต่างอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะบุคคล สำหรับนักมนุษยวิทยาแล้วคงบอกว่านั่นเป็นผลจากเชื้อชาติที่แตกต่างของบุคคลนั้นๆ แต่สำหรับนักวิทยาศาสตร์แล้วสิ่งที่กำหนดความแตกต่างเหล่านั้น คือสารพันธุกรรม หรือที่เราเรียกว่า Gene

สารพันธุกรรมหรือ Gene เป็นสารโมเลกุลที่มีขนาดเล็กกว่าระดับเซลล์ ซึ่งมีอยู่ในนิวเคลียสของเซลล์ต่างๆ หน้าที่หลักของ Gene ก็คือการสร้างกรดอะมิโนจำนวนมาก และกรดอะมิโนต่างๆ เหล่านี้ก็จะมาเรียงตัวกันจนเกิดเป็นโปรตีนที่มีขนาดใหญ่ขึ้น โปรตีนเหล่านี้จะเข้ามามีบทบาททำให้ cell ในร่างกายของเราทำงานไปได้ด้วยดี การเรียงตัวของ Gene ที่แตกต่างกันก็จะทำให้เกิดโปรตีนที่ต่างชนิดกันและออกฤทธิ์ต่างกัน นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ทำให้มนุษย์เรามีรูปร่างหน้าตาที่แตกต่างกัน เกิดความหลากหลายมากขึ้น


ปัจจุบันวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้รับการพัฒนาไปอย่างก้าวไกลมากขึ้น ทำให้นักวิทยาศาสตร์ค้นพบต้นตอ หรือสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคต่างๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน และโรคเส้นเลือดหัวใจอุดตัน ฯลฯ ว่าแท้ที่จริงแล้วร่างกายผู้ป่วยเหล่านั้นมี Gene บางชนิดที่ผิดปกติไป จนส่งผลให้โปรตีนที่ถูกสร้างขึ้นมาผิดชนิดไป จึงนำมาสู่การทำงานของอวัยวะต่างๆ บกพร่องและทำให้เกิดโรคร้ายเหล่านั้น

จากการเฝ้าติดตามการรักษาผู้ป่วยจำนวนมากพบว่า การรักษาโรคกลุ่มนั้นๆ จะเป็นไปด้วยความยากลำบากและมีปัญหาแทรกซ้อนง่าย นอกจากนี้ยังมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ดังนั้นการตรวจหาโรคหรือต้นตอที่ทำให้เกิดโรคแต่เนิ่นๆ อาจจะเป็นทางเลือกใหม่ในการป้องกันไม่ให้เกิดโรค แทนที่จะต้องทำการรักษาโรคร้ายซึ่งมีโอกาสหายขาดน้อย ก็เปลี่ยนมาเป็นป้องกันไม่ให้เกิดโรคแทน เหมือนเป็นการตัดไฟแต่ต้นลม การตรวจหา Gene ที่ก่อให้เกิดโรค จึงเป็นแนวคิดใหม่ที่จะมาช่วยทำนายโอกาสหรือความเป็นไปได้ที่คนเราจะเกิดโรคนั้นๆ ในอนาคต

การตรวจ Gene ในปัจจุบันทำได้ง่ายและสะดวกรวดเร็ว ใช้เลือดเพียงไม่กี่หยด หยดลงบนแผ่นกระดาษพิเศษและนำส่งห้องปฏิบัติการ การตรวจจะใช้เวลาประมาณ 2 อาทิตย์ก็สามารถทราบผลได้ สำหรับในต่างประเทศ เช่น ที่สหรัฐอเมริกา อังกฤษ หรือออสเตรเลีย ก็มีการตรวจกันอย่างแพร่หลาย อาจจะมีคนสงสัยถามว่า ถ้าตรวจแล้วพบว่ามี Gene ที่ผิดปกติ นั่นหมายความว่าเราจะต้องเป็นโรคนั้นๆ หรือไม่ ความจริงแล้วคือ ไม่ใช่ การตรวจพบว่าเรามี Gene ที่ผิดปกติเป็นเพียงการพยากรณ์ว่าเรามีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคนั้นๆ ในอนาคตมากกว่าคนที่ไม่มีความผิดปกติ แต่ถ้าเราไม่ดูแลร่างกายให้ดีและปฏิบัติตัวให้มีความเสี่ยงต่อโรค เช่น พักผ่อนไม่เพียงพอ รับประทานอาหารที่ไมมีประโยชน์ ดื่มสุรา หรือสูบบุหรี่ อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เป็นพิษต่อร่างกาย ฯลฯ โอกาสที่เราจะเป็นโรคร้ายก็มีมากยิ่งขึ้น ดังนั้นเมื่อทราบว่าเรามี Gene ที่ผิดปกติมีความเสี่ยงทำให้เกิดโรค เราก็จะมีโอกาสเลือกที่จะปฏิบัติตัวและดูแลตัวเองให้ห่างจากโรคร้ายได้ ซึ่งนั่นเป็นผลดีทำให้เรารู้จักรักและดูแลตัวเองให้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ในอนาคตการแพทย์สมัยใหม่ก็ยังมุ่งเน้นไปที่การรักษาถึงระดับยีน หรือที่เรียกว่า “Gene Therapy” เพื่อที่จะได้ลดสารพันธุกรรมอันจะก่อให้เกิดโรคร้ายนั้นหมดไป


การตรวจ Gene จึงอาจจะเป็นจุดเริ่มต้นแห่งวิวัฒนาการทางการแพทย์ในการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคแบบใหม่ที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น และช่วยลดโอกาสเกิดโรคภัยกับมนุษย์ทำให้คนเรามีอายุยืนยาวและเอาชนะโรคร้ายบางโรคได้ในที่สุดี





โดย นพ.อรรถสิทธิ์ อมรถนอมโชค

ไม่มีความคิดเห็น: