อาหารเสริมกับชีวิตปัจจุบัน

วิถีชีวิตอันเคร่งเครียดท่ามกลางมลภาวะของคนกรุงเทพฯ เป็นแรงผลักดันให้อาหาร เสริม เข้ามามีบทบาทต่อผู้ที่ใส่ใจดูแลสุขภาพ

อาหารเสริมจำเป็นหรือไม่ อาหารเสริมจำเป็นแค่ไหนมีวิธีการเลือกซื้อเลือกกินอย่างไร แพทย์ส่วนใหญ่ถือว่า การรับประทานอาหารได้ครบถ้วนอาหารเสริมไม่ได้ให้ประโยชน์อะไร แต่แพทย์บางท่าน เห็นความจำเป็นเพราะวิถีชีวิตของคนเราในปัจจุบันต่างจากรุ่นพ่อรุ่นแม่ หากผู้ ที่มีรายได้เพียงวันละ 100 บาท ต้องมาเสียเงินซื้ออาหารเสริมวันละ 10 บาท ไม่ เหมาะสมแน่ เพียงรับประทานผัก-ปลา ก็ได้สารอาหารครบถ้วนแล้ว แต่ผู้ที่มีกิจวัตร ประจำวันค่อนข้างเร่งรีบและเครียด รับประทานอาหารไม่ครบทุกหมู่ ทุกมื้อและมี เงินทองเหลือเฟือ การซื้ออาหารเสริมขวดละไม่แพงนัก เมื่อเทียบกับไวน์ขวดละเป็น แสนบาทรับประทานคงเป็นประโยชน์ที่คุ้มค่าทีเดียว

อาหารเสริมเพื่ออะไร อาหารเสริมมีส่วนช่วยป้องกันโรคบางอย่างได้ ส่วนวัตถุประสงค์หลักของคนไทยที่หัน มาสนใจอาหารเสริม คือ เพื่อการลดน้ำหนัก ซึ่งมักเป็นผู้หญิง นอกจากนี้คนไทยนิยม อาหารเสริมในกลุ่มวิตามิน โดยเฉพาะวิตามินรวม วิตามินอีและซี สำหรับผู้ชายรับ ประทานอาหารเสริมเพื่อบำรุงสมอง และบำรุงกำลัง เช่น โสม บิโลบ้า นอกจากนี้ยังมี กลุ่มที่ไปรับประทานอาหารเสริมเพื่อคลายเครียด ได้แก่กลุ่มวิตามินบี ซึ่งยังไม่ มีรายงานทางการแพทย์สนับสนุนว่าได้ผลมากน้อยเพียงใด

เลือกบริโภคอย่างไร หลักการเลือกอาหารเสริมอย่างง่าย ๆ คือความต้องการของแต่ละคนผู้ที่รู้สึกเคร่ง เครียด ควรเสริมด้วยวิตามินรวม ถ้าเป็นผู้หญิงควรรับประทานวิตามินรวมที่มีเหล็ก ด้วย นอกจากนี้วิตามินกลุ่ม "แอนตีออกซิแตนท์" ซึ่งได้แก่ วิตามินซี วิตามินอี และเบตาแคโรทีน ซึ่งมีรายงานการแพทย์ว่าสารอาหารกลุ่มนี้ช่วยลดการเสื่อมสภาพของ ร่างกาย ส่วนผู้หญิงอายุตั้งแต่ 35-40 ปีขึ้นไป ควรเลือกกลุ่มเสริมแคลเซียม เนื่องจากกระดูก เริ่มบาง ตั้งแต่วัยนี้แล้ว ไม่ได้เริ่มในวัยหมดประจำเดือน อย่างที่หลายคนเข้าใจกัน

นอกจากนี้ไม่จำเป็นว่าต้องรับประทานสูตรเดียวตลอดทุกวัน เช่น บางวันรู้สึกใกล้ เป็นหวัด อาจรับประทานวิตามินซีมากกว่าปกติ เป็นต้น
มีอันตรายหรือไม่หากรับประทานมากเกินไป วิตามินที่ละลายในน้ำ เช่น บีและซี หากรับประทานมากเกินไปจะถูกขับถ่ายออกทาง ปัสสาวะ ส่วนวิตามินที่ละลายในไขมัน อาจสะสมในร่างกายได้ จึงเกิดอันตรายได้ จึง ควรบริโภคในขนาดที่แนะนำเพื่อความปลอดภัย แร่ธาตุอื่น ๆ ก็เช่นกัน เช่น แคลเซียมระดับที่ปลอดภัย คือ 800-1,000 มก./วัน

โปรตีนเม็ดทำให้อ้วนหรือไม่ คำตอบคือ ไม่ เนื่องจากเม็ดโปรตีนที่มีในทั่วไป เป็นโมเลกุลย่อยที่เรียกว่า " กรดอะมิโน" ในเม็ดหนึ่งมีไม่กี่มิลลิกรัม น้อยกว่ากินสเต็ก 1 ชิ้นเสียอีก โปรตีนเม็ดเหมาะกับผู้ป่วย พักฟื้น หรือผู้สูงอายุ ซึ่งระบบการย่อยทำงานไม่ปกติ ย่อยเนื้อสัตว์ยาก แต่ว่าร่างกาย ยังต้องการ โปรตีน อาหารเสริมจึงมีบทบาทสำคัญ โปรตีนเม็ดแต่ละชนิดประกอบด้วยกรดอะมิโนต่าง ๆ ไม่เหมือนกัน ซึ่งประโยชน์ก็ต่าง กัน ออกไป ควรต้องเลือกตามจุดประสงค์ โดยปรึกษาแพทย์หรือนักโภชนาการ เช่นอาหาร เสริมบำรุงผิวตัวใหม่ (อิมิดีน) มีกรดอะมิโนอิมิดีน ซึ่งสกัดจากปลาทะเล ชนิด หนึ่ง ซึ่งมีคุณสมบัติพิเศษซึ่งไม่ได้จาก ปลาทั่วไปที่เป็นอาหารในชีวิตประจำวัน ทำหน้าที่ฟื้นฟูสภาพผิว

อาหารเสริมก็เหมือนอาหารทั่วไป บางคนอาจแพ้อาหารเสริมบางอย่าง บางทีไม่ใช่แพ้ สารอาหารโดยตรง จึงควรระวังหากท่านเคยแพ้อาหารหรือสารบางอย่าง ซึ่งอาการแพ้ อาหารเสริมหรือการแพ้อาหารทั่วไป เช่น มีผื่นขึ้นตามตัว มีแผลที่ปาก ปากบวม ฯลฯ ซึ่งจะหายภายใน 2-3 วันเมื่อหยุดรับประทานและใช้ยาแก้แพ้ หรือปรึกษาแพทย์จะดี ที่สุด

พญ.ลลิดา สิงหติราช